Design tokens worden steeds vaker ingezet bij het ontwerpen en ontwikkelen van digitale producten zoals webshops en websites. Maar wat zijn design tokens precies? En waarom zijn ze zo waardevol, zeker bij grotere, complexe projecten?
Wat zijn Design Tokens?
Design tokens zijn gestandaardiseerde variabelen die ontwerpkenmerken vastleggen, zoals kleuren (primary-color), lettertypes (heading-font) en marges (spacing-small). In plaats van deze stijlen handmatig in elke knop, titel of sectie toe te passen, leg je ze centraal vast als tokens. Dit maakt je ontwerp niet alleen consistent, maar ook veel beter beheersbaar en schaalbaar.
Denk bijvoorbeeld aan een primaire kleur die op tientallen plekken in een webshop wordt gebruikt. Door deze kleur als token vast te leggen, hoef je maar op één plek een aanpassing te doen om de kleur sitebreed te wijzigen, ideaal bij een rebranding of klant-specifieke aanpassing.

In je token definitie gebruik je voor het vastleggen van die kleuren een aantal niveau’s. Tokens worden vaak ingedeeld in drie categorieën:
Globale tokens
Dit zijn de meest primitieve waarden, meestal gebaseerd op een universele schaal. Ze zijn niet contextspecifiek en kunnen overal in het design gebruikt worden. (blue-700)Alias-tokens
Alias-tokens verwijzen naar een specifieke context of functie binnen de interface. Ze koppelen de globale waarden aan een betekenisvolle rol. (cta-bg-color)Componentspecifieke tokens
Deze tokens zijn nog specifieker en gelden alleen binnen een bepaald component. Ze maken duidelijk dat een token alleen gebruikt wordt voor dat component en geven vaak een naam die de functie binnen dat component aangeeft. (button-cta-background-color)Tip: Door deze hiërarchie te volgen, kun je gemakkelijk tokens aanpassen op één plek (bijvoorbeeld de globale of alias-niveaus) en zal dat automatisch doorwerken in alle componenten die ervan afhankelijk zijn.
Atomic Design en Design Tokens
Design tokens passen perfect bij het principe van Atomic Design, waarbij een interface wordt opgebouwd uit kleine, herbruikbare componenten. Door deze combinatie wordt het ontwerpen en ontwikkelen van consistente interfaces een stuk overzichtelijker.
Atomen
Dit zijn de kleinste bouwstenen, zoals HTML-elementen, kleuren of lettertypes. Ze hebben op zichzelf beperkte betekenis, maar vormen de basis voor complexere componenten.
Voorbeelden: <button>
, <input>
, <label>
, blue-700
, font-size-14
.
Moleculen
Moleculen ontstaan door atomen te combineren tot een kleine functionele eenheid. Ze hebben meer betekenis omdat de combinatie een specifieke taak vervult.
Voorbeeld: een formulier bestaande uit een label, een invoerveld en een knop.
Organismen
Organismen zijn grotere componenten die uit meerdere moleculen bestaan en een duidelijk onderdeel van de interface vormen.
Voorbeelden: een header met logo, navigatie en zoekveld; of een productgrid dat hetzelfde product-item molecuul herhaalt.
Templates / Pagina’s
Templates combineren organismen en andere componenten tot een complete pagina als blueprint. Ze tonen hoe de componenten samenwerken in een echte context en maken het makkelijk om dynamische content te plaatsen zonder de structuur te veranderen.
Design Tokens gekoppeld aan Atomic Design
Globale tokens zijn vaak atomen: kleuren, lettertypes, spacing.
Alias-tokens zijn moleculen: ze geven een globale waarde een betekenisvolle rol binnen een context (bijv.
cta-bg-color
).Componentspecifieke tokens zijn organismen: ze definiëren styling specifiek voor een component, zoals
button-cta-background-color
.
Design tokens vormen de “atomaire” basis van dit systeem. Stel: je gebruikt een knopcomponent die verwijst naar tokens voor kleur, typografie en spatiëring. Pas je een token aan? Dan verandert automatisch de stijl van álle knoppen die op basis van dit token zijn opgebouwd, zonder dat je losse onderdelen hoeft te bewerken. Uiteraard zul je voor je primaire en secundaire knopstijl waarschijnlijk andere tokens gebruiken.
Praktijkvoorbeeld: Magento & Shopware
Bij Ecomwise passen we dit principe dagelijks toe in onze basisomgevingen voor Magento en Shopware. In Figma bouwen we een flexibel design system op, dat als startpunt dient voor klantspecifieke projecten. We leggen daarin alle stijlelementen vast als tokens: van kleuren en lettertypes tot knoppen en navigatie componenten.
Zodra het ontwerp is goedgekeurd, exporteren we de tokens als variabelen die direct in de frontend-code gebruikt worden. Dit maakt de vertaalslag van design naar development razendsnel én foutloos.
Wat levert het op?
Het gebruik van design tokens biedt duidelijke voordelen, zeker bij grotere of complexe B2B-webshops. Maar het vraagt ook om een gestructureerde aanpak binnen je team. Hieronder zetten we de belangrijkste opbrengsten én aandachtspunten voor je op een rij.
- Consistente stijl en uitstraling: Design tokens zorgen ervoor dat kleuren, typografie en componenten op elke pagina exact hetzelfde worden toegepast, ongeacht wie eraan werkt.
- Snellere ontwikkeling en minder fouten: Doordat tokens automatisch doorwerken in alle onderdelen van het design en de code, bespaar je uiteindelijk tijd bij aanpassingen én voorkom je handmatige fouten.
- Betere samenwerking tussen design en development: Design tokens vormen de verbindende schakel tussen ontwerp en code. Je voorkomt misverstanden en maakt van het design direct toepasbare output voor developers.
- Schaalbaar bij groei en doorontwikkeling: Nieuwe features, ontwerpen of klantwensen? Dankzij het herbruikbare karakter van tokens schaal je eenvoudig mee zonder het hele design opnieuw op te bouwen.
Wat vraagt het werken met design tokens van je team?
Design tokens leveren veel voordelen op, maar er zijn ook enkele aandachtspunten die belangrijk zijn om mee te nemen in je werkwijze:
- Een doordachte structuur: Een goed opgezet tokensysteem vraagt om duidelijke naamgeving en een logische hiërarchie. Dat vergt vooraf wat denkwerk.
- Investering aan de start: Het kost tijd om je design tokens op te zetten en te integreren in je design- en development workflow. Maar die investering betaalt zich later dubbel terug.
- Teamafstemming: Iedereen, van designer tot developer, moet weten hoe met tokens te werken. Heldere afspraken en documentatie helpen hierbij.
Met de juiste aanpak zorgen design tokens juist voor minder fouten, snellere opleveringen en meer flexibiliteit bij wijzigingen. Zeker bij grotere of doorlopende B2B-projecten maken ze een merkbaar verschil.
Meer weten?
Wil je dieper duiken in de wereld van design tokens? Bekijk dan deze handige introductie op designtokenscourse.com. Of neem contact met ons op wanneer je hier vragen over hebt.